Çocuk Hareketi nedir?

Ülkemizdeki tüm çocukların eşit fırsat ve şartlardan yararlanmaları, güvende ve iyi olma hallerinin en üst seviyeye ulaştırılması amacıyla çocuk dostu strateji ve politikalar geliştiren kişi ve kurumlardan oluşan, iletişim ve lobi faaliyetleri yürüten bir sivil inisiyatiftir.

Çocuk Hareketi ne yapar?

Çocukları ilgilendiren tüm konularda çözümler, stratejiler, politikalar geliştirilmesi amacıyla, farklı sektörlerlerden temsilcileri, partiler üstü bir anlayışla bir araya getirir, nitelikli iş birlikleriyle katma değerli çözümler ve sinerji oluşturur.

Bu çalışmaları uygulayıcı makamlar bakanlıklar ve TBMM’ne iletir. Politika, strateji ve uygulamalarına dahil etmeleri amacıyla bilgilendirir, farkındalık oluşturur, takip eder ve gelişmeleri şeffaflık anlayışı ile toplumla paylaşır.

Çocuk Hareketi gücünü nereden alır?

Dünya çocuklarına bayram hediye eden tek ülkeden doğmasından ve ‘’çocuk için hep birlikte’’ ilkesi ile yürüttüğü partiler üstü çalışmalarından alır.

Çocuk Hareketi kimlerden oluşur?

Çocukların güncel sorun ve ihtiyaçlarına yönelik çözüm ve değer üretmek amacıyla bir araya gelen akademi, sivil toplum, siyaset, özel sektör, yerel yönetimler, meslek oda ve birlikleri, sanat ve medya alanlarından uzman, deneyimli kişi ve kurumlardan oluşur. Ancak elbette çocuklar için yapılacak çalışmalara katkı sağlamak isteğinde olan herkes Çocuk Hareketi’nin gönüllüsü olabilir.

Çocuk Hareketi’ne hangi çalışma alanları dahil olur?

Eğitimden sağlığa, dijitalleşmeden hukuka, sosyal hayattan çalışma hayatına dair pek çok alanda multidisipliner anlayışla politika ve mekanizmaların geliştirilmesi, yasal boşlukların doldurulması amaçlanmaktadır.

Vizyonu ve misyonu nedir?

Vizyonu, güven ve iyilik hali içinde yetişen mutlu çocukların olduğu, umut dolu bir Türkiye tesis etmek.

Misyonu, çocukların toplum içinde insan onuruna yaraşır şartlarda güven içinde yaşadığı, değer gördüğü, saygı ve sevgiyle karşılandığı, iyi olma hallerinin öncelendiği siyaset üstü bir politika üretimi için iş birlikleri yapmak, çocuklar ve Türkiye yararına katma değer üretmek.

Çocuk Hareketi’nin nasıl bir yönetim yapısı var?

Yönetim kurulu, danışma kurulu, çocuk danışma kurulu, TBMM temsil kurulu, komite, komisyon ve gönüllülerden oluşur. Lider yerine uzman görüşlerine dayanan kolektif bir ortak akıl yönetim modeliyle çalışır.

Çocuk Hareketi yönetim mekanizmaları nasıl işler?

Komite; farklı alanlarda çocuk perspektifinde çalışmalar yürütür (eğitim, sağlık, hukuk, sosyal politikalar ve yoksullukla mücadele, spor, iş dünyası, dijitalleşme, özel çocuklar vb). Özel çocuklar; engelli, korunmaya muhtaç, üstün zekalı çocuklar, deprem bölgesi çocukları. En az ayda bir toplanması beklenir.

Komisyon; komitelerin altında, farklı konu başlıklarında, süreli veya süresiz olarak kurulur( 0-6 yaş ve diğer yaş kırılımları, müfredat, MESEM, ücretsiz  okul yemeği, önlenebilir çocuk ölümleri, madde bağımlılığı, aşılama vb).

İzleme ve Değerlendirme Komitesi; komisyon ve ardından komitelerde olgunlaşan çalışma taslaklarına görüş bildirir, sürece son halini verir, nihai karar organıdır. Komite başkanları ve yürütme ekibi ( koordinatör, sekreter, medya, sosyal medya sorumluları) doğal üyeleridir. Kararlar, oy birliği ya da oy çokluğu ile alınabilir. Her ay yapılacak düzenli toplantılarla kampanyanın genel gidişatını gözden geçirir ve stratejik yönlendirme yapar.

Danışma Kurulu; kendi alanlarında toplumda öncü niteliğinde olan uzman ve deneyim sahibi kişilerden, kurum temsilcilerinden oluşur. Uzmanlardan oluşan bu kurul, kampanyanın politika üretim süreçlerine destek sağlar. Özellikle çok paydaşlı ve kapsamlı projelerde önemli bir role sahip olabilir. Çalışmalarda görüşlerine başvurulabilir, süreçte destek ve gözetimleri istenebilir. Ülke ve dünya gündemini de dikkate alarak hareketin yapmış olduğu ve yapacağı çalışmaları değerlendirir,  politika ve stratejiler geliştirilmesine öncülük eder. Düzenli her 3 ayda bir toplanır.

Çocuk Danışma Kurulu; ‘’Çocuklar için çocuklarla birlikte’’ anlayışı ile çocukların güncel sorun ve ihtiyaçlarını çalışma ekiplerine aktarabilecek 11-18 yaş arası öncü çocuklardan oluşur. Düzenli her 3 ayda bir toplanır.

TBMM Temsilciler Kurulu; çocuklar için daha önce de politika çalışmaları yürütmüş ya da hareket içinde bundan sonra katkı sağlamak isteyen farklı partilerden temsilcilerden oluşur. Farklı çalışmalarda farklı vekiller iş birliği yapabileceği gibi bazı çalışmalarda da TBMM’de hep birlikte güç birliği içinde çalışabilir. Düzenli her 3 ayda bir toplanır. Kurulun sözcüsü hareketin fikir annesi, kurucusu İstanbul Milletvekili Elif Esen’dir.

Organizasyon yapısı nasıl bir sistemle işler?

• Toplantılar daha çok çevrimiçi, mümkün olan durumlarda fiziki yapılır
• Ortak akıl ve istişare süreçleri işletilerek faaliyetler planlanır
• Komiteler çalışılan ve çalışılması planlanan konu başlıklarını belirler, takip eder. Sürecin gerekli kıldığı süreli ya da süresiz komisyonları oluşturur, takip eder.
• Komite toplantılarında, çocuk kurulundan ve hukuk kurulundan birer temsilci de bulunur ve görüşleriyle katkı sağlar. Gerek duyulması halinde komisyon toplantılarına da davet edilebilirler.
• Geliştirilen fikir, proje, kampanya iş birlikleri komitelerce belirlenen ve yönetim kurulunun onayladığı komisyonlarda çalışılır, olgunlaşır. Rapor, eylem planı, strateji belgesi, kanun teklifi taslağı, araştırma ve soru önergesi taslağı haline getirilir
• Komisyondan sonra ilgili komiteye taşınan taslak çalışmaya önerilerle son hali verilir
• Hukuk komitesi iletilen taslak çalışmaları değerlendirir. Yönetim kurulu ve gerekli durumlarda TBMM Temsilciler Kurulu’na hazır hale getirir
• Gerekli durumlarda komite ve komisyonlar danışma kurulundan uzmanlıkları doğrultusunda destek alabilir
• Olgunlaşan çalışma taslağı komite başkanı ile yönetim kuruluna taşınır. Danışma kurulundan da görüş alınır ve çalışmaya nihai hali verilir, uygulama süreç haritası belirlenir.
• Kanun taslağı ve araştırma önergesi teklifleri, eylem planı, bütçe görüş ve önerileri TBMM Temsilciler kurulu ile paylaşılır, çalışılır, iş birliği modelleri geliştirilir. TBMM, ilgili devlet mekanizmaları, bakanlıklar alanında yürütülecek süreç haritası belirlenir.
• Yönetim kurulu, görevlendirme ve çalışma modellerinin belirlenmesi ile tüm bu süreçleri yürütür. İhtiyaç halinde güç birliği oluşturmak amacıyla tüm Çocuk Hareketi paydaşlarını, gönüllülerini bilgilendirir, davet eder, iş birliği süreçlerini işletir, destekler, takip eder, etki analizleri ile raporlar.
• Olgunlaşan çalışmalar, Çocuk Hareketi’nin diğer paydaşları, gönüllüleri ve kamuoyu ile paylaşmaya hazır hale gelir
• Çocuk Hareketi paydaşlardan gelen öneriler ya da çocuk Hareketi’nden çıkacak proje, kampanya, iş birlikleri ile oluşan çalışmalar odaklı çift yönlü işler

Nasıl partiler üstü kalacak?

TBMM’de daha önce çocuk konusunda kanun teklifi, araştırma önergesi veren, çalışan ya da hareketin içine dahil olup çalışmak isteyen farklı partilerden milletvekillerine götürülecek davet ile çalışmalar yürütülür.

Dünyada benzer modeli var mı?

Evet, vizyonu, misyonu, hedef ve amaçları, hedef kitlesiyle çok benzer özellikler gösteren California Çocuk Hareketi bulunuyor.

Çocuk Hareketi içinde nasıl yer alabilirsiniz?

Aktif ya da pasif gönüllü olarak şahsınız ya da kurumunuz adına dahil olabilirsiniz

Neler yapabilirsiniz?

Aktif gönüllü;

• İşe sosyal medya kanallarımızı takip ederek, beğeni ve paylaşımlarla görünür kılarak başlayabilirsiniz
• Toplu yapılacak sosyal medya kampanyalarımızı olabildiğince geniş çevrenizle paylaşarak köpürtebilirsiniz
• Uzmanlık alanlarınızla komite ya da komisyonlarda yer alabilir, farklı proje ve çalışmalar yürütebilirsiniz
• Sosyal medya takip,, destek web sitesi kaynak geliştirme
• Kartopu yöntemiyle büyüyoruz. Gönüllü havuzu, gelişimine çevrenizle destek verebilirsiniz
• Tanıtım faaliyetlerimizi destekleyebilir, senede 2 kere yapmayı planladığımız (23 Nisan- 20 Kasım) büyük toplu etkinliklerimiz için sponsor desteği sağlayabilirsiniz
• Sürdürülebilir gönüllü anlayışıyla Çocuk Hareketi Ofis çalışmalarına düzenli destek verebilirsiniz

Pasif Gönüllü;

• Harekete destek vermeniz zorlaştığında sistemin içinde varlığınız ve iyi dileklerinizle aramızda kalmaya devam edebilir, kendinizi hazır hissettiğinizde yeniden aktif hale geçebilirsiniz

Amaçlar:

GENEL AMAÇ: Çocukların, her alandaki güncel ihtiyaçlarının tespit edilmesi, karşılarına çıkabilecek sorunların ortadan kaldırılması ve fırsat eşitliğine erişimlerini sağlayacak çözümler üretilmesini destekleyecek politika ve mekanizmaların oluşturulması ÖZEL AMAÇLAR: •      İlgili bakanlıklarda, Çocuk Dostu Politikalar ve stratejik eylem planları geliştirilmesini destekleyecek farkındalık ve kurumsal zihin dönüşümünü sağlayacak etki ve bilgi birikimi oluşması (MEB, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Salık Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ive İklim Değişikliği Bakanlığı) •      Dünyadaki gelişmelere uyumlu, nitelikli, katma değer üreten nesiller yetişmesini desteklemek •      Çocuk/ Çocuk ve Gençlik Bakanlığı kurulmasına yönelik alt yapının tesis edilmesi •      Dezavantajlı çocuk ve gençlerin nitelikli bireyler olarak yetişmesi ile toplumdaki yoksulluk, suç ve bağımlılık oranlarının düşmesini desteklemek

Çocuk Hareketi Genel Stratejik Çerçevesi ve Çalışma Yöntemi Esasları 

Amaç

Dünya çocuklarına bayram hediye eden bir kurucu lidere sahip tek ülke olan ülkemizde, tüm çocukların eşit fırsat ve şartlardan yararlanması, güven ve iyi olma halinin en üst seviyesine ulaşması amacıyla bir süredir çeşitli çalışmalar yürütmekteyiz. Bu düzenlemenin amacı öncelikle hiçbir çocuk arkada bırakılmaksızın tüm çocukların sağlıklı, güvenli ve bütün haklarını eksiksiz bir biçimde kullanabildikleri geliştirici bir çevre oluşturabilmek için yapılması gerekenleri tespit etmektir. Bu doğrultuda, bu belge TBMM mensubu milletvekillerinin bu alanda üstlendikleri sorumlulukları desteklemeye yönelik faaliyetleri yürütmek üzere oluşturulan çocuk hareketinin çalışma usul, esas ve süreçlerini belirlemeyi amaçlamaktadır. 

Vizyon

Hiçbir çocuk arkada bırakılmaksızın tüm çocukların fiziksel, zihinsel, sosyal ve duygusal iyi olma halinin en üst düzeyde olmasıdır.

Misyon

Hareketin misyonu çocukların, her alandaki iyi olma halini etkileyen sorunların ve ihtiyaçların tespit edilmesi, fırsat eşitliğini sağlayacak çözümler üretilmesini destekleyecek politika, yasama faaliyetleri ve mekanizmaların oluşturulması amacıyla eğitimden sağlığa, dijitalleşmeden hukuka, sosyal ve ekonomik korunmaya kadar ilgili her sektörden paydaşların bir araya getirilerek bütüncül bir bakış açısı sağlayacak bir yapı oluşturulmasıdır. 

Değerler 

Katılımcılık

Kapsayıcılık 

İşbirliği (sektörler arası ve üstü)

Bilimsellik

Dürüstlük

Bütünsellik

Şeffaflık/hesap verilebilirlik

Kendine, başkalarına, farklılıklara ve dünyaya saygılı olmak

Kanıta dayalı savunuculuk

Hak temellilik

Sürdürülebilirlik

Çalışma Esasları

• Bu sürecin hayata geçmesinde Çocuk Hareketi partiler üstü bir platform olarak hareket edecektir.
• Çocuk Hareketi, çocukların menfaati için çalışmak isteyen tüm özel ve tüzel kişi ve kurumlara açıktır.
• Çocuk Hareketi, bütün katılımcılardan oluşan bir Danışma Kurulu’na sahiptir. 
• Komite ve komisyonlar çalışma birimlerini oluştururlar.
• Temel komiteler şu şekilde yapılandırılmıştır:

1. Sağlık Komitesi
2. Eğitim Komitesi
3. Çocuk Hakları ve Çocuğun Korunması Komitesi 
4. Sosyal Politikalar ve Yatırım Komitesi
5. İzleme, Değerlendirme ve Koordinasyon Komitesi

** Nurturing care network ve psikoekolojik yaklaşım kuramına dayandırılarak komiteler belirlenmiştir.

• Bir üye komiteye başkanlık yapar, başkanın görevi komite üyeleri arasında koordinasyonu sağlamak, komisyonları oluşturmak ve komite faaliyetlerini raporlamaktır. Her komiteye Çocuk Danışma Kurulu’ndan bir ya da birden fazla temsilci ilgilerine göre atanır. Her komite içerisinde dijital dünya, hukuk ve sosyal politika alanında uzmanlar da bulunur. Her komite o yasama yılını kapsayan kısa, orta ve uzun vadeli hedefler ve faaliyetleri içeren bir stratejik plan hazırlar. Bu plan, iletişim ve lobi faaliyetlerini yönlendirebilecek nitelikte olmalıdır. Komiteler, yasa taslaklarının, soru önergeleri, araştırma teklifleri, kurumların denetimi gibi yasama organının görev alanına giren konularda hazırlık yaparak milletvekillerine iletirler. Konulan hedefler doğrultusunda mümkün olduğunca objektif olarak ölçülebilir, sürdürülebilir kalkınma amaçları ile uyumlu ve iyileşmeye katkı sağlayan anahtar performans göstergeleri izlenmelidir. Her komitenin çalışmaları katkı, öneri ve geri bildirimler için diğer komitelere de sunulmalıdır. 
• Her komite altında değişik komisyonlar gündem ve ihtiyaca göre açılıp faaliyet gösterebilir ve ihtiyaç ortadan kalkınca kapanabilir. Komisyon çalışmaları çocukluk çağının değişik yaş gruplarının özelliklerini de göz önüne alarak yapılandırılmalıdır. Her komisyonda hukuk ve sosyal politika alanından bir uzman olması istenir. Komisyonların çalışmaları uzlaşma odaklı olmalıdır. Komisyonların görevi çalışma alanları ile ilgili olarak milletvekillerinin savunu çalışmaları için gerekli bilgiyi temin etmek ve savunma çalışmalarını desteklemektir. Bu amaçla, raporlar, kanun tasarıları ve savunu materyalleri hazırlarlar. 
• Komitelerde ve komisyonlarda alınacak kararlarda oy çokluğu aranır. Uzlaşılamayan konular vekillere iletilmeli ve gerekirse alternatif yasama üretimleri sunularak seçimler vekillere bırakılmalı. Birden fazla teklif Meclis’e sunulmalı ve Genel Kurul ile Komisyon görüşlerine açılmalıdır. 
• Komisyonların ve komitelerin faaliyetlerini izleyerek geri bildirim veren yatayda kesişen bir İzleme, Değerlendirme ve Koordinasyon komitesi yer alır. İzleme, Değerlendirme ve Koordinasyon Komitesi, hazırlanan çalışma planlarına uyulmasını ve komisyonların çalışmaları arasında eşgüdümü sağlamak için ayda bir belirlenmiş bir gündemle toplanır. Milletvekilleri ihtiyaç duydukları alandaki talebini İzleme, Değerlendirme ve Koordinasyon Komitesi iletir. Bu komite, konunun hangi komisyonlarca ele alınacağını belirler ve çalışmaları organize eder. 
• Çocuk Hareketi üyeleri, her yıl bir kez toplanarak düzenli çalışmalar için yıl içerisinde ele alınacak konuları belirler ve buna göre komite ve komisyonlar birer çalışma takvimi oluştururlar. Ayrıca, milletvekillerinin talebi veya ülkedeki gündemin gerektirdiği konular da ihtiyaç üzerine çalışma planına dahil edilir.
• Bütün komiteler arasında koordinasyonu sağlamak için sekreterya, komite başkanlarından ve bir üyeden, milletvekili danışmanlarından oluşan bir Koordinasyon Komitesi kurulur. Yapılan faaliyetler Milletvekilleri, Milletvekili Danışmanları, Danışma Kurulu temsilcilerinden oluşan bir Yürütme Kurulu’na düzenli olarak sunulur. 

Stratejik İletişim ve Savunuculuk

Gönüllülük: Gönüllüler www.cocukhareketi.org web sitesi aracılığıyla form doldurur, ülkenin her yanından gönüllü olabilen kişilerden beklenen ÇH hakkında farkındalık yaratmak üzere yaşadıkları çevrede etkileşimde bulunmalarıdır. Gönüllüler bültenlerle düzenli olarak bilgilendirilir. 

Sosyal medya hesapları: Instagram, Facebook, X, Tiktok, Web-site blogu hesaplarından düzenli paylaşımlar yapılması için genç gönüllü grubu ve Koordinasyon ekibi üyeleri çalışmalar yürütmektedir. LinkedIn hesabı da yakında bu gruba eklenecektir.

Ayda bir olmak üzere SM hesaplarından canlı yayınlarla soru-cevap ve sohbetler yapılması için çalışma yapılmaktadır. 

Basın ve Medya çalışmaları: Milletvekilleri basın açıklamalarında ve röpotajlarında Çocuk Hareketi’nden bahsetmektedir. Yine Danışma Kurulu üyeleri ve Komite üyeleri kendi etki alanları ve mecralarında ÇH üzerine yazılar yayınlamaktadır. Bazı online haber sitelerinde de aralıklarla ÇH üzerine yazılar yayınlanmaktadır. 

Sorunun ve iyileştirme hedeflerinin belirlenebilmesi için temel alınabilecek kaynaklar:

Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları ve Hedefleri  https://turkiye.un.org/tr/sdgs

TÜİK Sürdürülebilir Kalkınma Göstergeleri, 2010-2019

https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Surdurulebilir-Kalkinma-Gostergeleri-2010-2019-37194&dil=1

Türkiye İstatistik Kurumu Verileri

https://www.tuik.gov.tr

Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme

convention-rights-child-text-child-friendly-version.pdf erişimi için tıklayın

The State of the World’s Children 2024 and Statistical Compendium

https://data.unicef.org/resources/sowc-2024/

https://www.unicef.org/innocenti/reports/prospects-children-2025-global-outlook

Dünyadan örnekler

http://childrensmovement.org.za 

Home